Op het NOAD-terrein in Tilburg mogen groepen van toekomstige bewoners zelf hun huis bouwen. Dat wordt collectief opdrachtgeverschap genoemd, of afgekort: CPO. Hieronder beantwoorden we vragen die we vaak krijgen. Staat jouw vraag er niet bij? Mail dan naar info@honk.nl en je krijgt persoonlijk antwoord.
Samen met je toekomstige buren ontwikkel je jouw woning in een woonstraat. Dat is de essentie van particulier opdrachtgeverschap (CPO). Om zaken gezamenlijk te regelen vorm je een vereniging. Die beslist wie de architect wordt, welke aannemer mag gaan bouwen, hoe de bouwkavel wordt verdeeld en aan welke eisen het ontwerp van de woningen moet voldoen. De indeling van je eigen woning stemt de architect af op jouw eigen woonwensen. Je hebt dus veel invloed. Een ander voordeel is dat je goedkoper uit bent dan bij een nieuwe koopwoning die door een projectontwikkelaar wordt aangeboden.
Pupillen, senioren en veteranen, ze zijn allemaal welkom. Ons staat voor ogen om van het NOAD-terrein een wijk te maken waar alle Tilburgers een plek kunnen vinden. Deze locatie biedt hier mooie kansen voor. Er zijn straks drie bouwblokken. Het ligt voor de hand dat elk bouwblok een thema krijgt. Bijvoorbeeld een accent op betaalbaar bouwen, op duurzaamheid of op gelijkvloers wonen. Maar dat vullen we straks samen in.
- Ben jij een teamspeler?
Je speelt namelijk niet alleen maar beslist samen met anderen over het bouwplan. Over de indeling van je eigen woning heb je zelf de regie, maar veel keuzes over de buitenkant en over de afwerking van de woning maak je samen. - Kun je tijd investeren in je droom?
Je moet tijd en energie kunnen steken in bijeenkomsten met je team. Voor gewone leden zal dat maximaal één keer per maand zijn, tussendoor krijg je huiswerk. Er is ook een bestuur nodig (een voorzitter, secretaris of penningmeester). Van hen wordt wat meer verwacht. Betrokkenheid tijdens het traject zorgt voor verbinding binnen het collectief en voor meer zeggenschap. - Heb je een gezonde dosis geduld?
Als je zo snel mogelijk een huis zoekt dan is een nieuwbouwproject niet geschikt. De voorbereidingen kosten tijd en de bouw van het project duurt al snel een jaar. Voor de voortgang bent je afhankelijk van elkaar en van bijvoorbeeld de gemeente, die op het NOAD-terrein zorgt voor een passende bestemming en de bouwkavels verkoopt. - Heb je een financiële buffer?
Deze heb je nodig omdat je bij aanvang van de CPO nog niet in aanmerking komt voor een hypotheek. Er worden al wel plankosten gemaakt. Die kosten draag je gezamenlijk. Denk hierbij voorbeeld aan kosten voor de architect, constructeur en de begeleiding van Honk. Je moet dus over een startkapitaaltje beschikken. Als de bouw eenmaal start kun je natuurlijk wel een hypotheek afsluiten.
Nee, dat is niet het geval. Het collectief selecteert een aannemer die de opdracht krijgt om alle woningen in het project te bouwen. Wel kun je ervoor kiezen om je huis ‘casco’ op te laten leveren. Je verzorgt dan zelf de afwerking aan de binnenzijde en kan daarmee kosten besparen.
Er is nog te weinig over het bouwplan bekend om hier iets over te zeggen. Zo is nog niet duidelijk voor welke prijs de gemeente de grond gaat verkopen. Om je toch een indruk te geven van wat je moet verwachten vertellen we het volgende.
Een groot voordeel van CPO is dat je goedkoper uit kunt zijn dan als je nieuwbouw koopt van een projectontwikkelaar. Je betaalt niet de marktwaarde (zoals de vraagprijs op Funda), maar de optelsom van alle kosten (zoals de bouw, de grond en adviseurs die je nodig hebt). Meestal ben je daardoor al snel 5% goedkoper uit dan bij de aankoop van een nieuwe woning. Let wel, de kostprijs nieuwbouwwoningen zijn in de regel aanzienlijk duurder dan oudere woningen die even groot zijn. Dat komt vooral omdat ze veel energiezuiniger zijn.
Elk huis moet minimaal een woonoppervlakte hebben van 50 vierkante meter. In de huidige markt (2024) moet je daarom al snel denken aan een investering in de orde van € 250.000,-. Als je groter wilt bouwen ben je natuurlijk duurder uit, als je de afwerking van de woning deels zelf doet ben je wat goedkoper uit. Je moet aanvullend nog rekening houden met kosten voor een keuken, vloer- en wandafwerkingen en dubbele woonlasten tijdens de bouw.
Je kunt eens kijken op Funda wat een nieuw huis (vanaf 2010) kost dat bij jouw (minimale) wensen past. Haal er zo’n 5% tot 10% van af, dan heb je een goed beeld van wat je CPO-huis gaat kosten.
Laat je niet te veel afschrikken door deze getallen. Het kan nog wat meevallen. Maar het kan ook wat tegenvallen. Dus komen de kosten van de woning niet in de buurt van je budget, dan is het – hoe vervelend ook – op dit moment beter om niet mee te doen.
Die zijn er. Als deelnemer aan een collectief betaal je mee aan de plankosten die gemaakt worden. Je mag tussentijds afhaken maar dan ben je wellicht een deel van de door jou gemaakte kosten kwijt. Het collectief zal iemand zoeken die jouw plek en jouw kosten overneemt, maar er is natuurlijk geen garantie dat dat lukt. Verder is er een kleine kans (het gebeurt bijna nooit) dat het project uiteindelijk niet doorgaat. Ook dan ben je de plankosten kwijt. Natuurlijk zal procesbegeleider Honk de risico's zo veel mogelijk beperken.
